DE MAN ACHTER DE BUURTHISTORIE – Wim de Jong van Poelgeest

Wim de Jong: “Eén antwoord is ten ontechte fout gerekend. Overal hangen borden in de stad dat de Noord-Zuidlijn in 2011 klaar is …”

In de editie van april 2008 schreef hij zijn eerste aflevering van de rubriek over de geschiedenis van de Amsterdamse binnenstad. Wim de Jong van Poelgeest schreef er uiteindelijk zesenvijftig. Bijna allemaal voorzien van een prent uit zijn eigen uitgebreide collectie van antiquariaat Van Poelgeest op de Oudezijds Voorburgwal 43. Na vijftig jaar is hij daar gestopt en verhuisd naar buiten de stad. Maar hij bleef schrijven voor de buurtkrant.

De Jong is een gedegen kenner van de stad. Het leverde hem in 2003 de tweede prijs op bij het Groot Amsterdam Examen. Hij wist meer goede antwoorden te geven dan de oud-burgemeesters Schelto Patijn en Ed van Thijn. Ook stadshistoricus Richter Roegholt wist hij af te troeven. Het leverde hem onder andere een plaats op in de toenmalige Amsterdamse straatnamencommissie.

Bij het Groot Amsterdam Examen werd hem trouwens wel een punt door de neus geboord door de jury, vond hij. Het was de multiplechoicevraag: Wanneer is de Noord-Zuidlijn klaar? Uit de antwoordmogelijkheden 2011, 2020 en onbekend kruiste hij de eerste aan. Maar volgens de makers van het examen was het juiste antwoord ‘onbekend’. De Jong: ‘Ik ben nog eens speciaal gaan kijken en overal in de stad hingen borden ‘Gereed 2011’. Hij heeft er nog een beetje de pest over in. Overigens werd de lijn pas voor reizigers in gebruik genomen op 22 juli 2018.

Hij groeide op tussen historische weergaven van de stad, want zijn vader en grootvader hadden, evenals hijzelf later, een lijstenmakerij en antiquariaat. ‘Heel veel kunstenaars, antiquaren, kunsthandelaren, musea, verzamelaars en gewone mensen waren onze klanten. We maakten lijsten voor musea door heel Nederland en zelfs daarbuiten. Heel veel van onze lijsten hangen in het Rijksmuseum’, vertelt hij trots. ‘Dat kenne alleen de Oude Meesters zegge …’

Jarenlang hield hij in opschrijfboekjes bij wat hij op de gracht zag gebeuren. Zo verzamelde hij feiten die hij kon delen met de politie: ‘Onder andere omdat men vaak alles wat er in de buurt gebeurde of wat er verteld werd voor zoete koek slikte. Door het op te schrijven werd het een aaneenschakelijking van feitelijke gebeurtenissen die indruk maken als je je mening over de buurt geeft.’

Een andere verdrietige aanleiding voor zijn feitenrelaas was de hevige ruzie die zijn vader in 1989 had met een stel junks op de stoep voor zijn winkel. Het bezorgde zijn vader een hartinfarct waaraan hij enkele dagen later overleed. ‘Dat was dus ook mede een aanleiding om op te schrijven wat voor impact dat soort gebeurtenissen heeft op bewoners en winkeliers’, zegt De Jong. In deze editie van d’Oude Binnenstad schrijft hij dus zijn zesenvijftigste, en laatste, buurthistorie.