‘GA DE DEALERS AANPAKKEN!’

In de tachtiger jaren waren de Wallen het domein van drugsdealers en harddrugsgebruikers. De politie had de grip op de criminaliteit voor een groot deel verloren. Ondernemers in de seksbranche waren de situatie helemaal zat en richtten een eigen ordedienst op.

Iets dergelijks dreigt nu weer te gebeuren. Dealers gedragen zich steeds agressiever, ondernemers willen een eigen beveiligingsdienst en bewoners richtten een buurtwacht op. Wat is er aan de hand?

Brandbrief
In een brandbrief richten de ondernemersorganisaties zich tot het stadsbestuur. Ze zijn de toenemende overlast door straatdealers beu en vragen om een nieuwe aanpak. ‘We luiden de noodklok vanwege de overlast en uit de hand lopende situaties rondom de vele drugsdealers in dit gebied. Ze zijn met honderden aanwezig, hebben lak aan de regels, bedreigen en intimideren bezoekers, bewoners, ondernemers en werknemers’, schrijven ze.

Gevaarlijk
‘Voor iedere dealer die een gebiedsverbod krijgt, lijken er drie terug te komen. De nieuwe aanwas is onuitputtelijk (…) Bewoners, ondernemers en werknemers durven niet meer op alle tijden hun huis of zaak te bezoeken of te verlaten, zonder extra begeleiding. Het aanspreken van deze gasten werkt niet en is zelfs gevaarlijk geworden.’
De brief is ondertekend door ondernemersorganisaties van Zeedijk, Nieuwmarkt, Burgwallen en Warmoesstraat en ook door Koninklijke Horeca Nederland, het Prostitutie Informatie Centrum (PIC) en de Nederlandse Vereniging Koptische Ondernemers (NVKO). ‘De straatdealers wanen zich nu onaantastbaar’, zegt Eveline Doornhegge van Koninklijke Horeca Nederland. ‘We zien het probleem groeien. De ernst van de bedreigingen van ondernemers, bewoners en passanten neemt toe. Steeds vaker signaleren we straatdiefstal of pogingen daartoe. Portieken van bewoners en ingangen van horeca en winkels worden door dealers geblokkeerd.’
Doornhegge legt de schuld niet bij de politie. ‘We weten dat er een capaciteitsprobleem is en we kunnen niet verwachten dat dit direct wordt opgelost. Maar we willen wel een andere, veel effectievere aanpak. De politie houdt regelmatig acties waarbij tientallen drugsdealers worden opgepakt. Jammer genoeg zien we die de volgende avond weer hun plek innemen.’
Doornhegge pleit daarom voor een betere aanpak. ‘We pleiten voor een integrale en gebiedsgerichte aanpak. Daarbij moeten alle middelen die er zijn worden ingezet. Denk aan camera’s, een andere strafmaat, meer verwijderingsverboden.’

Straat voor straat
Net als tijdens het Binnenstad Offensief het geval was, zou er ook nu een pragmatische aanpak moeten komen die tot direct meetbaar resultaat leidt. Straat voor straat. Daarbij kunnen ook bewoners en ondernemers in de buurt de oren en ogen van de politie zijn, want zij ervaren de overlast elke dag.
Doornhegge: ‘Dealers moeten zich onprettiger gaan voelen. Door de prioriteiten anders te leggen kan beter gestuurd worden op de aanpak van de overlast.’

Ordedienst
In hun brandbrief maken de ondernemers kenbaar dat ze willen werken met een ander type hosts, die ook in de nachtelijke uren aanwezig zijn om ‘samen met de ondernemers en politie te kunnen optrekken’. Daarmee lijkt een nieuw hoofdstuk van ‘alternatieve handhaving’ te worden ingeluid.
Eerder al was er door actiegroep Stop de Gekte een Wallenwacht gevormd van burgers die overlast signaleren en overlast gevende bezoekers soms ook aanspreken. Ook deze bewoners stellen vast dat het met de straatdealers de spuigaten uitloopt. Toch hebben zij er niet voor gekozen om de brandbrief van de ondernemers mede te ondertekenen.

Integendeel zelfs
Namens de bewonersgroepen Wij-Amsterdam en de actiegroep Stop de Gekte wijzen zij nadrukkelijk naar de ondernemers als veroorzakers van de ‘toeristische kermis’ waarin de dealers zo goed gedijen. Volgens hen zijn juist ondernemers de oorzaak van het probleem. De relatie wordt volgens hen ook verziekt omdat ondernemers negatief en soms agressief op de Wallenwacht reageren. ‘En nu willen ze een eigen ordedienst vormen’, schrijven ze in een reactie op de brandbrief.

Het is duidelijk dat de bewonersorganisaties Wij-Amsterdam en de ondernemers elkaar verwijten een eigen ordedienst te willen optuigen. Elk vanuit een eigen belang. De Wallenwacht stapt in het vacuüm van de gemeentelijke handhaving en de ondernemers willen iets toevoegen aan de ordehandhaving van de politie.
Voor het stadsbestuur ligt er nu de zware klus om de kloof te overbruggen in de verhoudingen binnen het Burgwallengebied. En vooral om het optreden tegen de dealeroverlast op te schroeven.

Zonder knokploegen.

TEKST: BERT NAP