Het is een vieze bende
Elke maandag- en donderdagochtend is het raak. En ook in het weekend. Dan verandert de prachtige, brede Varkenssluis in een enorme vuilnisbelt en is het party time voor troepen krijsende meeuwen. Die afvalberg is veel bewoners én de gemeente een doorn in het oog.
Het stadsbestuur maakt zich inmiddels zorgen over de bijna permanente bergen afval. Door de wethouders Marjolein Moorman (Reiniging) en Marieke van Doorninck (Ruimtelijke Ontwikkeling en Duurzaamheid) is de dienst die verantwoordelijk is voor afvalinzameling onder verscherpt toezicht geplaatst. En de ondernemers liggen onder het vergrootglas.
Horeca
Buurtbewoner Marcel Dellebeke ziet vanuit zijn huis aan de Oudezijds Voorburgwal de bijna dagelijks terugkerende vuilnisbelt op de brug bij de Damstraat. Al jarenlang vraagt hij aandacht voor de hardnekkige vervuilers die ’s avonds hun afval op de brug dumpen.
Dellebeke: ‘Zodra het sluitingstijd is voor de horecazaken om de brug heen, sleept het personeel een stroom van zakken naar de brug. Een horecazaak mag weliswaar officieel negen vuilniszakken als huisvuil aanbieden, maar in de praktijk gooien ondernemers veel meer afval op de groeiende stapel.’
Horecazaken moeten een afvalcontract afsluiten. Dat kan bij de gemeente of bij een van de grote afvalinzamelingsbedrijven die met grote vuilniswagens door het centrum rijden. Dellebeke: ‘Wat je ziet is dat ondernemers gaan voor het kleinste, en dus het goedkoopste contract. Maar ze produceren tweemaal of driemaal zoveel afval. Dat kun je gewoon uitrekenen.’
Rond de Damstraat worden de teugels voor de ondernemers nu aangehaald. Een van de ondernemingen waarvan veel afval op de stapel werd gevonden is Wok to Walk. De gemeente houdt sinds kort het vuilnisaanbod van de horecazaken in de Dam- en Hoogstraten streng in de gaten.
Hoewel het personeel van Wok to Walk bij navraag aangeeft het afval netjes voor eigen deur aan te bieden – de gele vuilniszakken worden als bewijs direct onder de toonbank vandaan gehaald – ligt de volgende ochtend de brug toch weer bezaaid met hun dozen.
Na diensttijd
Ook bewoners schromen niet om hun afval bovenop de berg te gooien. Volgens Dellebeke wordt het daarom de hoogste tijd dat de gemeente eens een stevige informatiecampagne start: wanneer en hoe moet je het vuilnis aanbieden? ‘De gemeente moet veel actiever naar de ondernemers en de bewoners communiceren. Dat gebeurt niet.’
Met dat laatste is René Schalkwijk, teamleider bij Dienst Stadstoezicht het hardgrondig eens. Ook hem zijn de afvalbergen op de Varkenssluis en elders in het centrum een doorn in het oog. Schalkwijk: ‘Maar handhaven is niet makkelijk. We moeten een overtreding constateren om te kunnen handhaven. Voor particulieren betekent dat een boete of waarschuwing, als hun adres in een fout geplaatste vuilniszak wordt gevonden. Maar voor ondernemers geldt een heel ander, bestuurlijk traject. Dat loopt via een lange juridische procedure.’
Misschien dat daarom slechts 500 van de 5700 constateringen naar bedrijven gingen en liefst 5200 naar particulieren? Buurtkrant d’Oude Binnenstad krijgt via zijn lezerspost meldingen dat bewoners zich behandeld voelen als laaghangend fruit.
Voor het ontbreken van handhaving is soms een verbijsterend verklaarbare reden. Schalkwijk: ‘Na tien uur ’s avonds kunnen we niet op afval controleren, terwijl de overtredingen op de Varkenssluis nu juist in de zondag- en woensdagnachten plaatsvinden. Willen we rond sluitingstijd overtreders betrappen, dan moet dat na onze diensttijd door vrijwilligers gebeuren. Die zijn zeker te vinden, want er heerst bij onze dienst een goed arbeidsethos. Maar het zou natuurlijk zo niet moeten.’
De gemeente zou vooral moeten zorgen voor een betere infrastructuur, vindt Schalkwijk, zoals containers voor bedrijfsafval. Bewoners moeten elkaar aanspreken en problemen blijven melden bij de gemeente, ook al begrijpt hij dat mensen daar heel moe van worden. Warme informatie zoals Dellebeke die verschaft, noemt hij heel belangrijk voor de inzet van Handhaving.
Een afvalinzamelingsdienst die onder curatele staat, ondernemers die ongehinderd hun bedrijfsafval kunnen dumpen, bewoners die hun zakken er ook maar bij gooien, een vleugellamme handhaving … de meeuwen vinden het allemaal prima.
TEKST: BERT NAP
FOTO: BERT NAP