ONDERNEMERTJE PESTEN EN BEWONERS INTIMIDEREN 

Wie regelmatig zijn oor te luisteren legt in de buurt, hoort her en der onvrede opborrelen over de bijzondere opsporingsambtenaren (BOA’s). Veel signalen wijzen erop dat het niet goed gaat tussen de goedwillende ondernemers en bewoners enerzijds en de BOA’s anderzijds. Over ondernemertje pesten en bewoners intimideren.

Dat de BOA’s van Handhaving en Toezicht onder vuur liggen, is niet iets van de laatste weken of van de laatste maanden. Dit houdt de gemoederen namelijk al veel langer bezig. Menigeen vraagt zich af of de BOA’s wel geïnteresseerd zijn in het werkelijke probleem van deze buurt – de overlast. In plaats van die te bestrijden, lijken ze hun pijlen vooral te richten op de goedwillende bewoners en ondernemers.

Een paar voorbeelden.

Bloemen
Op het moment dat de Wallen op slot gingen, vorig jaar maart, werden marktkooplui die geen etenswaren verkochten een tijdje van de Nieuwmarkt geweerd. Maar er waren slimmeriken die toch een oplossing vonden, zoals Mirjam.

Zij verkoopt bloemen en planten. Normaliter doet ze dat vanuit een marktkraam, maar omdat ze dat nu niet mocht, sloot ze een deal met de nagelstudio op het plein. Die was gesloten, want het is een contactberoep. Dus mocht Mirjam de studio gebruiken om van hieruit haar bloemen en planten te verkopen. Slim zou je zeggen, en lof voor de ondernemer die tegen de klippen op probeert haar zaak overeind te houden.

Helaas had ze buiten Handhaving en Toezicht gerekend. Want ze had iets vreselijk fout gedaan: ze had wat bloemen en planten voor de pui van de studio gezet. En dat mag niet. Dat is tegen de regels! Gelukkig hebben we in deze buurt nog wakkere handhavers (met gegarandeerd loon) die optreden tegen dit soort schandelijke praktijken van ondernemers die hun eigen broek proberen op te houden. Na drie keer waarschuwen deelden de handhavers haar mee dat ze bij de vierde reprimande een boete van vierduizend euro zou krijgen.

Een klassiek geval van ondernemertje pesten, waar gelukkig door de Afdeling Economische Zaken van het stadhuis uiteindelijk een stokje voor is gestoken.

Legitimatiebewijs
Een ander voorbeeld. Tijdens de maand augustus vorig jaar was het erg druk in de buurt en het dragen van een mondkapje was toen op de Wallen verplicht. Op de Oudezijds Voorburgwal zaten een paar bewoners op hun eigen stoep, vijf traptreden hoog. Vrijdagavond, mooi weer, en ze dronken een glaasje wijn. Vanzelfsprekend zonder mondkapje.

Plotseling kwam er een kluitje BOA’s de hoek om stuiven, die vrij indringend wisten te vertellen dat deze bewoners a) niet mochten drinken op de Wallen en b) een mondkapje voor moesten doen. Op hun tegenwerping dat ze op hun eigen privéterrein zaten, eisten de handhavers een legitimatiebewijs. En wel onmiddellijk! Die bewoners zijn dat toen maar gaan halen, om meer herrie te voorkomen.

Op hetzelfde moment zat de wallenkant van de gracht vol blowende, zuipende toeristen zonder mondkapje waaraan door hetzelfde kluitje BOA’s geen enkele aandacht werd besteed. Die avond stuurde een bewoner van de Warmoesstraat een filmpje rond. Een kluwen jongeren perste zich door deze straat, niet gehinderd door de anderhalvemeterregel of door een mondkapje. Omstreeks die tijd was het beeld elders op de Wallen niet veel anders. De hamvraag is natuurlijk: waar waren onze handhavers toen?

Ja, op de hierop volgende dinsdagmorgen waren zij om kwart over negen ’s morgens weer zichtbaar en actief, toen het nog lekker rustig was op de Wallen en er een bewoner zijn deur uitkwam zonder mondkapje. Vergeten. Of hij dat maar snel wilde opzetten, want anders …

Radio
Een laatste voorbeeld van hoe de BOA’s denken te moeten opereren. Werknemers van klokkengieterij Koninklijke Eijsbouts, die de klokken van de Oude Kerk aan het inladen waren voor een grondige renovatiebeurt, moesten maar eens lastiggevallen worden omdat ze kennelijk iets deden wat niet mag. Ondertussen liep een meneer met een luide radio in zijn rugzak ongestoord langs, waarbij hij voor de lol een scooter toucheerde waardoor het alarm afging.

Het is onverteerbaar.

De hierboven genoemde voorbeelden zijn allang geen losstaande incidenten meer, want daarvoor zijn er structureel te veel negatieve signalen.

Onbereikbaar
BOA’s zijn er wel als je ze niet nodig hebt, maar niet als je ze wél nodig hebt. Dagenlang zijn ze onzichtbaar, om dan opeens vijf keer per dag op te duiken. Bovendien zijn ze volstrekt onbereikbaar. Simpelweg bellen kan niet. Ja, 14020 kan worden gebeld – de telefonische vergaarbak voor letterlijk alles wat in de gemeente Amsterdam onoplosbaar lijkt.

De belangrijkste vragen zijn natuurlijk: Welk beleid zit hierachter? Hoe komen de BOA’s erbij zo te moeten opereren? Met welke instructies worden ze de straat op gestuurd? Waarom nemen ze in tal van situaties de verkeerde beslissing? Waarom duiken ze vijf keer per dag op dezelfde plek op en zijn ze vervolgens dagenlang van de radar verdwenen? Waarom zijn ze totaal onbereikbaar?

Natuurlijk hadden we graag een antwoord op deze vragen willen hebben. We hadden Handhaving en Toezicht zeker een weerwoord gegund, al was dat maar het afgesleten cliché-antwoord geweest: ‘We herkennen ons niet in dit beeld.’ Maar helaas, men was zelfs niet bereid om ons te woord te staan.

Handhaven begint met de dialoog aangaan, vragen stellen en uitleggen. En daarbij moeten de handhavers zich wat ons betreft vooral richten op de echte problemen. Laat de goedwillende ondernemers en bewoners dus met rust, alsjeblieft.

TEKST: WILLEM OOSTERBEEK
FOTO: RENÉ LOUMAN